Khi bón phân cho cây trồng, chúng ta thường sử dụng hai loại phân bón chính: phân rễ và phân lá. Nhưng liệu cây trồng hấp thu dinh dưỡng qua rễ và lá có khác nhau không? Và cách nào là hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu với Tin Cậy nhé!
Cơ chế hấp thu và vận chuyển chất dinh dưỡng qua đường rễ
Rễ cây là cơ quan hút nước và chất dinh dưỡng của cây trên cạn. Thông qua lông hút, nước và muối khoáng được vận chuyển từ đất qua vỏ cây và đi lên các phần của cây. Rễ hút chất dinh dưỡng theo hai cơ chế chính: hút chất dinh dưỡng bị động và hút chất dinh dưỡng chủ động.
Bạn đang xem: Cách Hấp Thu Dinh Dưỡng Cho Cây Trồng: Đường Rễ và Đường Lá
-
Cơ chế hút chất dinh dưỡng bị động: Đây là cơ chế hấp thu chất dinh dưỡng thông qua sự khuếch tán các chất do chênh lệch nồng độ. Chất từ nơi có nồng độ cao di chuyển đến nơi có nồng độ thấp mà không cần tiêu hao năng lượng. Cơ chế hút khoáng này không có tính chọn lọc và không phụ thuộc vào hoạt động sinh lý của cây.
-
Cơ chế hút chất dinh dưỡng chủ động: Đây là cơ chế chất dịch chuyển từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao và cần sự tiêu hao năng lượng để thực hiện quá trình. Hầu hết các chất dinh dưỡng được cây hấp thu thông qua cơ chế này. Quá trình hấp thu chủ động giúp cây có thể hút các chất dinh dưỡng với hàm lượng thấp hơn từ đất vào rễ. Ngoài ra, màng tế bào bán thấm của rễ không cho các ion từ trong tế bào đi ra ngoài.
Các chất dinh dưỡng khi được rễ hấp thu từ đất sẽ được chuyển hóa và tạo thành các sản phẩm trung gian trong bộ rễ. Có hai dòng vận chuyển chính ở rễ: dòng đi lên thân lá để cây tổng hợp và dự trữ vào hoa, quả; và dòng đi xuống để các chất được cây đồng hóa, tích trữ ở hạt, củ và bộ rễ.
Cơ chế hấp thu chất dinh dưỡng qua đường lá
Xem thêm : 3 Lỗi mẹ thường gặp khi sử dụng bột ăn dặm Hipp cho bé 5 tháng
Trên bề mặt lá có các lỗ khí khổng. Đây là các lỗ nhỏ giúp cây thoát hơi nước, cân bằng nhiệt độ và cho phép CO2 đi vào lá để tham gia vào quá trình quang hợp. Ngoài ra, các chất khí như SO2, NO2, NH3 cũng có thể đi vào lá qua khí khổng, và sau đó được cây đồng hóa thành chất hữu cơ. Mỗi ngày, cây có thể hấp thu từ 100-450g/ha NH3 qua lá.
Một số ion cũng có thể thẩm thấu trực tiếp qua lớp biểu bì lá. Quá trình này phụ thuộc vào cấu tạo của lá cây và tầng cutin. Hút ion vào ban đêm thường mạnh hơn do khí khổng mở. Lá già hấp thu kém hơn so với lá non.
Tuy quá trình hấp thu qua lá có hiệu quả lên tới 95%, nhưng không thể thay thế hoàn toàn việc hấp thu qua rễ vì lượng dinh dưỡng qua lá không cao.
Sự ảnh hưởng của các yếu tố đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng
Quá trình hấp thu chất dinh dưỡng của cây trồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau từ bên trong cây và từ môi trường bên ngoài.
-
Tình trạng sức khỏe của cây trồng: Cây trồng khỏe mạnh có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn. Rễ cây cần tăng cường hấp thu và vận chuyển chất đến các phần trên của cây để phát triển. Nếu cây yếu ớt, phát triển chậm hoặc bị sâu bệnh, quá trình hấp thu chất dinh dưỡng sẽ bị ảnh hưởng.
-
Xem thêm : Herbalife – Thực phẩm chức năng tuyệt vời cho sức khỏe và vẻ đẹp
Hàm lượng chất dinh dưỡng trong đất và phân bón: Cây lấy dinh dưỡng từ đất và phân bón. Đúng nồng độ và đúng hình thức của các chất dinh dưỡng sẽ giúp cây hấp thu dễ dàng hơn. Nồng độ quá cao sẽ gây ngộ độc và nồng độ quá thấp sẽ làm cây khó khăn trong việc hấp thu từ đất. Ngoài ra, các chất dinh dưỡng từ đất thường ở dạng khó tiêu hoá, cần có sự tham gia của vi sinh vật đất để phân giải và hòa tan chúng.
-
Yếu tố môi trường: Nhiệt độ, ánh sáng, lượng mưa, độ ẩm và các yếu tố môi trường khác cũng có ảnh hưởng tới quá trình hấp thu chất dinh dưỡng. Điều kiện thích hợp sẽ giúp quá trình diễn ra thuận lợi hơn.
-
Độ pH: Môi trường kiềm sẽ hút các cation mạnh hơn, trong khi môi trường axit sẽ hút nhiều anion hơn cation. Độ pH còn ảnh hưởng tới khả năng hòa tan và dạng tồn tại của các nguyên tố dinh dưỡng, cũng như hoạt động phân giải của vi sinh vật trong đất.
Với những thông tin trên, chúng ta có thể kết hợp cả hai con đường hấp thu dinh dưỡng để tối ưu hóa sự phát triển của cây trồng và giảm chi phí canh tác. Hy vọng rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách cây trồng hấp thu dinh dưỡng. Chúc bạn canh tác thành công!
Tác giả: Minh Cường
Nguồn: https://yeuconthongthai.com.vn
Danh mục: Dinh dưỡng
