Sa tử cung khi mang thai: Nguyên nhân, dấu hiệu, và cách điều trị

Sa tử cung khi mang thai là một vấn đề hiếm gặp, chỉ xảy ra với tỷ lệ khoảng 1/10.000 – 15.000 phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, số liệu này đã giảm đi trong vài thập kỷ qua, có thể do giảm tỷ lệ sinh con. Tình trạng này vẫn còn phổ biến ở các nước đang phát triển, do tình trạng suy dinh dưỡng, sinh nhiều con và khoảng cách giữa các lần sinh liên tiếp gần nhau.

Sa tử cung khi mang thai là gì?

Sa tử cung khi mang thai, còn được gọi là sa âm đạo thai kỳ, là một hiện tượng hiếm gặp. Khi điều này xảy ra, tử cung tụt xuống âm đạo hoặc thậm chí tụt hẳn ra khỏi âm đạo do cơ dây chằng bị căng đều và suy yếu, không thể nâng đỡ tử cung. Sa tử cung khi mang thai có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

sa tử cung khi mang thai
Sa tử cung khi mang thai có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi

Sa tử cung (sa âm đạo) có thể xảy ra ở bất kỳ tam cá nguyệt nào. Thường thì hiện tượng này sẽ được cải thiện ở tam cá nguyệt thứ hai mà không có biến chứng gì, do sự phát triển của tử cung. Tuy nhiên, thông thường tình trạng sa tụt tử cung sẽ được phát hiện lần đầu trong thai kỳ ở tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba. Hiện tượng này có thể gây ra tiết dịch, cổ tử cung phì đại, loét và chảy máu.

Nguyên nhân gây sa tử cung khi mang thai

Nguyên nhân gây ra sa tử cung khi mang thai vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp chính xác. Tuy nhiên, dường như sinh nhiều con là một yếu tố nguy cơ chính. Phụ nữ có tiền sử chấn thương sàn chậu hoặc rối loạn chức năng sàn chậu từ khi sinh ra cũng có khả năng mắc bệnh lý này. Việc phát triển của sa tử cung trong thai kỳ có thể do những thay đổi sinh lý xảy ra trong cơ thể, dẫn đến sự suy yếu của cấu trúc nâng đỡ ở vùng chậu. Quá trình mang thai cũng có thể gây ra hiện tượng sa dạ con. Nồng độ hormone cortisol và progesterone tăng lên trong thai kỳ cũng có thể làm giãn các cơ nâng đỡ tử cung. Ngoài ra, tổn thương bộ phận sinh dục do mang thai nhiều lần và chuyển dạ cũng là những yếu tố có thể dẫn đến sa dạ con.

Các yếu tố khác có thể bao gồm chuyển dạ kéo dài, cổ tử cung dài hoặc phì đại, từ đó kéo tử cung xuống. Một số yếu tố nguy cơ thường gặp bao gồm tuổi, béo phì, yếu tố di truyền, áp lực ổ bụng gia tăng, u vùng chậu, chấn thương vùng chậu… Tuy hiếm khi tình trạng này xảy ra ở những người chưa từng mang thai.

Các giai đoạn sa tử cung

Tình trạng sa tử cung trong thai kỳ được chia thành bốn giai đoạn tương ứng với mức độ sa của tử cung:

  • Giai đoạn I: Tử cung nằm ở nửa trên của âm đạo.
  • Giai đoạn II: Tử cung đã hạ xuống gần đến lỗ âm đạo hoặc thập thò cách cửa âm đạo 1cm.
  • Giai đoạn III: Tử cung trượt xuống và nhô ra ngoài âm đạo phần lớn, nhưng khoảng cách giữa tử cung và mép màng trinh vẫn chưa đến hết chiều dài âm đạo.
  • Giai đoạn IV: Đây là giai đoạn nặng nhất, tử cung hoàn toàn sa ra ngoài âm đạo.

giai đoạn sa tử cung thai kỳ

Dấu hiệu nhận biết sa tử cung trong thai kỳ

Thông thường, mẹ bầu có thể gặp các dấu hiệu như nặng bụng dưới, cảm giác nặng nề ở âm đạo và âm hộ, kèm theo đau lưng. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu, những dấu hiệu này vẫn chưa rõ ràng, và đau có thể giống với những đau nhức thông thường khi mang thai, gây khó khăn trong việc chẩn đoán. Bên cạnh đó, mẹ bầu có thể gặp khó khăn trong quá trình đi tiểu hoặc đi vệ sinh, có cảm giác như có điều gì đó sắp rơi ra khỏi âm đạo. Nếu gặp những triệu chứng như chảy máu âm đạo, tiểu tiện khó khăn, bí tiểu, hoặc táo bón, cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa sản để được khám và điều trị kịp thời.

Biến chứng của sa tử cung khi mang thai

Sa tử cung trong thai kỳ có thể gây ra các biến chứng trước sinh, trong quá trình sinh, và sau khi sinh. Các biến chứng trước sinh có thể bao gồm chuyển dạ sinh non, sảy thai, thai chết lưu, nhiễm trùng đường tiết niệu và bí tiểu cấp tính, thậm chí dẫn đến tử vong của mẹ. Các biến chứng nội khoa chính có thể là không thể giãn nở cổ tử cung hoàn toàn, rách cổ tử cung, chuyển dạ ngừng tiến triển, thay đổi trục và hướng cổ tử cung không thuận lợi cho quá trình sinh, gây tồn lưu nước tiểu, nhiễm trùng tiểu, trĩ và táo bón, có thể dẫn đến sảy thai và sinh non nếu không được điều trị kịp thời. Nhiễm trùng sau sinh và xuất huyết sau sinh do đờ tử cung là những biến chứng thường gặp sau khi sa tử cung khi mang thai.

Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán sa tử cung khi mang thai, bác sĩ có thể thực hiện một số kiểm tra, bao gồm kiểm tra âm đạo và tử cung. Trong quá trình kiểm tra sàn chậu, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện động tác rặn tương tự như khi đi vệ sinh, để đánh giá mức độ tình trạng bệnh. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ kiểm tra sức mạnh của cơ sàn chậu thông qua các hoạt động liên quan đến khả năng co cơ và t relaxation của cơ sàn chậu.

Điều trị sa tử cung khi mang thai

Bác sĩ sẽ xem xét và lựa chọn phương pháp điều trị sa tử cung khi mang thai dựa trên mức độ sa và yêu cầu của thai phụ. Ngoài ra, mẹ bầu cần tuân thủ những hướng dẫn sau:

  • Vệ sinh vùng kín và nghỉ ngơi ở tư thế thoải mái, thay đổi tư thế nằm mỗi 2 tiếng.
  • Sử dụng vòng nâng đỡ cổ tử cung (pessary) đặt trong âm đạo, được coi là một biện pháp điều trị an toàn và hiệu quả, không gây nguy hiểm hoặc chảy máu.
  • Tuân thủ phác đồ và lời khuyên của bác sĩ, không bỏ lỡ bất kỳ buổi hẹn nào.
  • Luyện tập các bài tập thể dục sàn chậu theo hướng dẫn của bác sĩ để phục hồi và tăng cường sức khỏe của cơ sàn chậu.
  • Tránh vận động mạnh, không ngồi xổm lâu để không tạo áp lực lên vùng bụng.
  • Sinh thường hay sinh mổ nên tuân theo chỉ định của bác sĩ. Nếu quá trình chuyển dạ diễn ra thuận lợi, sinh ngã âm đạo cũng không gây nặng thêm tình trạng sa âm đạo. Tuy nhiên, nếu chuyển dạ kéo dài hoặc ngừng tiến triển do cổ tử cung không mở nhanh chóng, bác sĩ có thể quyết định tiến hành mổ lấy thai.

Biện pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa nguy cơ sa tử cung trong thai kỳ, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau:

  • Trước khi mang thai, hãy khám sức khỏe tổng quát để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và tiêm các loại vắc xin phù hợp.
  • Đi khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ và theo dõi sức khỏe thường xuyên. Nếu có bất thường hoặc thay đổi cơ thể khiến bạn lo lắng, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
  • Trong quá trình mang thai và sau khi sinh, hạn chế làm việc nặng.
  • Nếu có tiền sử mang thai nhiều lần, cần được bác sĩ theo dõi cẩn thận.
  • Chọn cơ sở y tế uy tín để thăm khám sản khoa.
  • Không tự ý sử dụng thuốc hoặc ngừng uống thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
  • Duy trì cân nặng lý tưởng.
  • Thực hiện bài tập nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ.
  • Uống đủ nước, ăn thực phẩm giàu vitamin, trái cây tươi, rau xanh và tránh thực phẩm chế biến sẵn để hạn chế tình trạng táo bón.
  • Theo dõi thai kỳ thường xuyên, và liên hệ ngay với bác sĩ nếu gặp bất kỳ triệu chứng bất thường.

Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là nơi lý tưởng để điều trị và chăm sóc các trường hợp sa tử cung khi mang thai. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực này, trang bị hệ thống máy móc hiện đại và phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cam kết mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe sàn chậu toàn diện, chuyên nghiệp và cá nhân hóa.

Avatar of Trịnh Ngọc Linh
Trịnh Ngọc Linh, tác giả đằng sau trang web Yeuconthongthai.com.vn, là người đam mê chia sẻ kiến thức sức khỏe, mẹ và con. Với trái tim yêu thương gia đình, Linh không chỉ là người viết bài mà còn là người mẹ tận tâm.

Related Posts

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? [TƯ VẤN]

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? [TƯ VẤN]

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? Có nên tiêm phòng trước khi mang thai hay không? Cần lưu…

Ra khí hư màu nâu đen có bất thường không? Nguyên nhân là gì?

Khí hư màu nâu đen: Điều gì khiến nó bất thường và phải chú ý?

Khí hư màu nâu đen là một phần bình thường trong chu kỳ kinh nguyệt và không gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bạn…

Tiểu đường thai kỳ nguy hiểm như thế nào đối với mẹ và bé ?

Tiểu đường thai kỳ: Mối nguy cho mẹ và bé

Theo số liệu thống kê, mỗi 7 phụ nữ mang thai thì có 1 người gặp phải tiểu đường thai kỳ. Bệnh này không chỉ ảnh hưởng…

Thực phẩm ngừa thai – Những điều bạn cần biết

Có nhiều cách để kiểm soát sinh sản cho phụ nữ muốn tránh thai. Thông thường, các phương pháp này chứa hormone tổng hợp để ngăn chặn…

Chứng đau hông khi mang thai: Nguyên nhân và cách điều trị

Chia sẻ cách giảm đau hông khi mang thai

Đau hông khi mang thai là một tình trạng khá phổ biến và có thể gây khó chịu cho các bà bầu. Những nguyên nhân gây ra…

SONG THAI VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

SONG THAI: Lời khuyên quan trọng cho việc chăm sóc thai kỳ song sinh

Giới thiệu Đón nhận tin vui mang thai song thai là một trạng thái đáng mong chờ, nhưng cũng đồng thời mang đến cho gia đình nhiều…