Dinh dưỡng trong suốt thời kỳ mang thai là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho thai nhi trong tương lai. Nhiều bà bầu đang thắc mắc không biết chất dinh dưỡng tốt cho bà bầu gồm những gì. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc khám phá và giải đáp thắc mắc này để giúp bà bầu yên tâm hơn trong hành trình làm mẹ.
Chế độ ăn của mẹ bầu ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của bé?
Chế độ ăn và các chất dinh dưỡng mà mẹ bầu tiêu thụ trong thời gian mang thai ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển toàn diện của thai nhi. Cụ thể, chế độ ăn đúng cách có thể:
Bạn đang xem: Chất Dinh Dưỡng Quan Trọng Cho Bà Bầu Và Sự Phát Triển Toàn Diện Của Bé
- Ảnh hưởng đến cân nặng của bé: Nếu mẹ sử dụng những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như canxi, acid folic, omega-3, bé sẽ được phát triển với cân nặng đầy đủ. Điều này giải thích vì sao một số mẹ gầy sinh con bụ bẫm và một số mẹ đầy đặn lại sinh bé bị còi xương.
- Ảnh hưởng đến khả năng phát triển trí tuệ của trẻ: Trong thời gian mang thai, thiếu một số chất dinh dưỡng quan trọng như acid folic, vitamin B6, sắt, kẽm có thể gây nên sự kém phát triển trí tuệ của trẻ. Đặc biệt, trong 3 tháng cuối thai kỳ, nếu mẹ thiếu chất dinh dưỡng hoặc không ăn đầy đủ, tỷ lệ trẻ sinh ra sẽ cao hơn với tình trạng chậm nói và chậm phát triển.
- Ảnh hưởng đến các dị tật bẩm sinh: Trong 6 tháng đầu thai kỳ, nếu mẹ tiếp nhận những chất có hại như caffeine, rượu hoặc các chất kích thích nặng đô, có thể gây ra các dị tật như viêm phổi bẩm sinh và tim bẩm sinh. Đặc biệt, nếu mẹ không tiếp nhận đủ acid folic trong thời gian mang bầu, có nguy cơ thai nhi bị các dị tật liên quan đến ống thần kinh, tim mạch và bại liệt sẽ cao hơn.
Nhu cầu dinh dưỡng của thai nhi
Để thai nhi phát triển não bộ
Ngay từ tuần thứ 3 của thai kỳ, não bộ của thai nhi đã bắt đầu hình thành. Đến tuần thứ 8, não bộ của bé tiếp tục phát triển với sự phân nhánh và kết nối của các tế bào thần kinh. Sự gia tăng nhanh chóng của tế bào thần kinh kéo theo sự tăng kích thước của não bộ. Và khi khoảng 36 tuần, não bé đã có trọng lượng bằng 1/4 não của người trưởng thành, sẵn sàng cho sự chào đời.
Để đáp ứng cho sự phát triển não bộ mạnh mẽ đó, bé cần nguồn dinh dưỡng dồi dào ngay từ những ngày đầu tiên. Thậm chí, việc chuẩn bị nguồn chất dinh dưỡng tốt cho bà bầu trước khi mang thai cũng rất quan trọng.
Các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển não bộ của thai nhi bao gồm acid folic, choline, DHA và Lipid.
Cân nặng của thai nhi tỷ lệ thuận tương đối với cân nặng của mẹ
Trong 3 tháng đầu tiên, mẹ có thể giảm 1-2kg do ốm nghén hoặc có thể tăng 1-2kg. Cân nặng của bé chỉ khoảng 14g. Bé cần khoảng 2100Kcal/ngày.
Khi đến tháng thứ 6, bé đã nặng khoảng 600g, cần 2300Kcal/ngày. Cân nặng của mẹ cũng có thể tăng 4-6kg.
Trong giai đoạn cuối cùng của thai kỳ, bé nặng khoảng 2,6-3,5kg và cần 2500Kcal/ngày, chuẩn bị cho sự chào đời. Cân nặng của mẹ cũng tăng thêm 6kg trở lên.
Xem thêm : 3 Tháng Đầu Thai Nhi: Sự Phát Triển và Sống Nhờ Đâu?
Để bé tăng cân đúng chuẩn, mẹ cần bổ sung dinh dưỡng tốt để tăng cân hợp lý. Các dưỡng chất cần thiết cho sự tăng cân của bé trong 3 giai đoạn thai kỳ bao gồm lipid (chất béo), glucid (chất đường bột) và protid (protein hay đạm).
Nhu cầu dinh dưỡng để bé phát triển hệ xương hoàn chỉnh
Theo sự phát triển của thai kỳ, chiều cao của bé cũng tăng lên. Trong 3 tháng đầu, do bé luôn nằm trong tư thế cuộn tròn, chiều dài sẽ được đo bằng từ đầu đến mông. Lúc này, bé có chiều dài khoảng 5,4cm.
Trong các giai đoạn sau, chiều dài bé được đo từ đỉnh đầu đến gót chân. Tháng thứ 6, bé có chiều dài khoảng 30cm. Tháng thứ 9, bé có chiều dài khoảng 47,4cm. Khi chào đời (từ tuần thứ 39), bé có thể đạt chiều dài trên 51cm.
Canxi là dưỡng chất quan trọng nhất, chiếm 90% sự phát triển chiều cao của bé trong bụng mẹ. Canxi giúp hình thành hệ xương vững chắc cho bé. Ngoài ra, bé cần vitamin D để hấp thu canxi và protein. Nhu cầu canxi là 800-1500mg/ngày và vitamin D là 600IU/ngày.
Dinh dưỡng tốt cho bà bầu để bé phát triển toàn diện
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu cần đảm bảo cung cấp đầy đủ 7 nhóm chất cơ bản, bao gồm:
- Nước.
- Nhóm tinh bột: cơm, bánh mỳ, phở,..
- Nhóm vitamin và khoáng chất.
- Nhóm chất xơ.
- Nhóm đạm, protein.
- Dầu mỡ.
- Nhóm đường, muối.
Dưới đây là một số thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng quan trọng cho mẹ bầu:
Các chế phẩm từ sữa
Sữa và các chế phẩm từ sữa giàu axit folic và canxi, cung cấp các chất dinh dưỡng một cách tương đối cân bằng. Mẹ nên uống sữa vào buổi sáng sau ăn sáng 30 phút và buổi tối trước khi đi ngủ 30 phút, mỗi lần 1 ly 100ml. Trong 3 tháng cuối thai kỳ, có thể tăng thêm 1 ly vào buổi trưa sau khi ngủ dậy. 1 hộp sữa chua cũng có hàm lượng dinh dưỡng tương đương.
Thịt, thủy sản, trứng, đậu đỗ
Thịt, cá, trứng và đậu là nguồn cung cấp chất đạm, protein và sắt, kẽm – những chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết nhất cho sự phát triển của trẻ. Một số loại cá như cá hồi, cá mòi, cá tuyết cung cấp lượng DHA nhất định. Lòng đỏ trứng gà bổ sung axit folic và choline.
Xem thêm : Dinh dưỡng ăn dặm cho bé từ 9-12 tháng
Mỗi ngày, mẹ nên ăn 4 miếng thịt lợn (mỗi miếng to khoảng 3 ngón tay). Hàm lượng dinh dưỡng này tương đương với 1 miếng đùi hoặc ức gà, 1 quả trứng ốp la, 1/2 khúc cá, 10 con tôm đồng to hoặc 3 miếng đậu phụ rán. Trong 3 tháng cuối, số lượng thực phẩm này cần tăng gấp 3 lần trong ngày.
Rau, củ, quả
Rau củ quả cung cấp chất xơ và vitamin – những chất dinh dưỡng quan trọng cho mẹ bầu. Phụ nữ mang thai nên duy trì sự bổ sung những loại thực phẩm này hàng ngày để giảm nóng và giúp hỗ trợ tiêu hóa, nhất là trong giai đoạn cuối thai kỳ.
Hàm lượng rau củ quả cần thiết cho một ngày là 1 bát con hoặc 1 đĩa nhỏ. Các loại rau được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng bao gồm rau chân vịt, bông cải xanh, măng tây (giàu choline tốt cho sự phát triển não bộ). Ngoài ra, mẹ cũng nên bổ sung bí đỏ, bí xanh, đậu, cà rốt, và nhiều loại trái cây như hồng xiêm, xoài chín, bưởi, bơ, cam, nho, dưa hấu. Hãy tập trung ăn những loại trái cây có tính mát, ít đường, giàu vitamin C và nhiều nước.
Ngũ cốc
Ngũ cốc là thành phần không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng tốt cho bà bầu. Các loại ngũ cốc cơ bản như lúa mì, lúa mạch, gạo, ngô cung cấp chất đường bột thiết yếu. Một số loại ngũ cốc như hạt vừng, hạnh nhân, óc chó, đậu phộng cũng giàu axit folic, choline và DHA.
Hàm lượng tối thiểu của ngũ cốc cơ bản trong 1 ngày của thai phụ là khoảng 1 bát cơm trắng. Hàm lượng này tương đương với 1 lát bánh mì sandwich, 1 củ khoai tây, 1 củ khoai lang, nửa bắp ngô, nửa bát bánh phở. Trong 3 tháng cuối, hàm lượng này nên tăng gấp đôi.
Các thực phẩm khác
Một số dưỡng chất khác mà mẹ bầu cần chú ý bao gồm:
- Dầu, mỡ, bơ: chỉ cần 1 thìa/ngày.
- Đường, muối: hạn chế tối đa.
Thực phẩm bổ sung
Trong thời kỳ mang thai, nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như viên uống tổng hợp chứa các dưỡng chất quan trọng mà ăn uống hàng ngày không thể đáp ứng đủ, sữa dinh dưỡng dành cho bà bầu. Đây là những thực phẩm nên bổ sung đặc biệt cho những thai phụ ăn kém hoặc có vấn đề về sức khỏe.
Những lưu ý trong chế độ ăn của mẹ bầu
Việc bổ sung chất dinh dưỡng cho bà bầu là cần thiết trong chế độ ăn hàng ngày. Tuy nhiên, nhiều mẹ còn chưa biết cách bổ sung dinh dưỡng một cách khoa học, dẫn đến tình trạng thiếu hoặc thừa chất quá mức. Dưới đây là một số lưu ý trong chế độ ăn của mẹ bầu:
- Không cần thiết phải kiêng khem quá nhiều loại thực phẩm trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
- Không nhịn ăn để giảm cân, cũng không nên giảm ăn do ốm nghén. Nếu bà bầu cảm thấy chán ăn, hãy chia nhỏ khẩu phần ăn thành các bữa nhỏ để không bị đói.
- Đa dạng hóa các món ăn hằng ngày và bổ sung nhiều hoa quả và rau củ để cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất.
- Hạn chế ăn đồ ngọt và đồ nhiều dầu mỡ. Những thực phẩm này có thể gia tăng nguy cơ tiểu đường hậu quả thai kỳ.
- Hãy luôn tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia dinh dưỡng và tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ của bạn.
**Lưu ý: Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thể thay thế việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác về tình trạng bệnh lý, hãy tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý. Hãy theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác.
Nguồn: https://yeuconthongthai.com.vn
Danh mục: Dinh dưỡng
