Mù u là một loại cây có rất nhiều phần được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh, bao gồm rễ, lá, nhựa mủ, hạt và dầu ép từ hạt. Dược liệu này được ứng dụng trong các bài thuốc để chữa sưng tấy, đau dạ dày, thấp khớp, sưng họng, tai có mủ, tràng nhạc viêm loét nhiễm trùng và nhiều bệnh khác.
Mô tả dược liệu
1. Đặc điểm thực vật
Mù u là một cây lớn, có chiều cao từ 20 – 25m và đường kính thân trung bình khoảng 30 – 35cm. Cành non của cây nhẵn và tròn. Lá cây lớn, thon dài, mỏng và mọc đối nhau. Lá có gân phụ nhỏ rất nhiều, nổi rõ ở cả 2 mặt và song song với gân chính. Hoa mọc thành chùm ở ngọn cành hoặc nách lá, thường có từ 5 – 16 hoa. Quả hạch của cây có hình trứng hoặc hình cầu, chín có màu vàng nhạt.
Bạn đang xem: Mù u – Dược liệu quen thuộc trong chữa bệnh
2. Bộ phận dùng
Rễ, lá, nhựa mủ, hạt và dầu hạt đều được sử dụng để làm vị thuốc.
3. Phân bố
Cây mù u được tìm thấy ở nhiều nơi, bao gồm miền Nam Trung Quốc, Lào, Campuchia, Nhật Bản. Ở Việt Nam, cây này phổ biến ở các tỉnh từ Quảng Ninh, Quảng Bình, Bình Thuận, Mỹ Tho, Vĩnh Long đến Bà Rịa.
4. Thu hái và bảo quản
Xem thêm : Trẻ 22 tháng tuổi: Phát triển toàn diện cùng vận động và cảm xúc
Phần quả tốt nhất để thu hái là khi cây đã sống từ 7 – 10 năm. Quả chín và tự rụng sẽ cho nhiều dầu nhất. Phần hạt có thể dùng tươi hoặc ép để lấy dầu. Nhựa mủ có thể thu hoạch vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, sau đó phơi khô và tán thành bột. Rễ và lá cũng có thể thu hái quanh năm, sau đó phơi hoặc sấy khô và bảo quản dùng dần. Dược liệu đã qua sơ chế cần được bảo quản nơi thông thoáng. Dầu mù u cần được đặt nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
5. Thành phần hóa học
Mù u chứa rất nhiều các thành phần có dược tính cao như leucocyanidin, tanin, acid hữu cơ, phytosterol, saponin triterpen, coumarin, glycerid, calophyllolid, mophyllolid, acid calophyllic, saponin và acid hydrocyanic.
Vị thuốc mù u
1. Tính vị
Mù u có vị mặn và tính lạnh.
2. Quy kinh
Chưa có tài liệu ghi nhận về quy kinh của mù u.
3. Tác dụng dược lý
Xem thêm : Đau dạ dày (đau bao tử): Biết nguyên nhân, triệu chứng, và cách chẩn đoán
Mù u có rất nhiều tác dụng chữa bệnh, bao gồm làm tan sưng tấy, chữa nốt mụn nhọt, tai có mủ, vết loét nhiễm trùng, chữa bệnh về da như nấm tóc, ghẻ, vết thương. Các phần khác của cây như nhựa mủ, vỏ và rễ cũng có tác dụng làm lành sẹo, trị bệnh đau dạ dày, viêm chân răng và nhiều bệnh khác.
4. Cách dùng – liều lượng
Mù u có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào mục đích điều trị. Phổ biến nhất là dùng nhựa mủ để bôi ngoài da hoặc sắc nước từ rễ và hạt để uống. Có thể kết hợp với các vị thuốc khác để tăng hiệu quả. Tuy nhiên, liều lượng sử dụng trong 1 ngày chưa được khuyến cáo.
6 bài thuốc chữa bệnh từ mù u
Dưới đây là thông tin về một số bài thuốc sử dụng mù u:
- Bài thuốc chữa đau dạ dày:
- Chuẩn bị: 20g bột vỏ mù u, 14g bột cam thảo, 1g bột quế, tá dược vừa đủ.
- Thực hiện: Làm thành 100 viên thuốc. Mỗi lần uống 4 viên, 2 lần/ngày.
- Bài thuốc chữa viêm răng thối loét:
- Chuẩn bị: Nhựa mù u và bột hoàng đơn.
- Thực hiện: Trộn đều hai vị thuốc, rồi bôi lên chân răng để làm giảm viêm.
- Bài thuốc chữa đau xương khớp:
- Chuẩn bị: 40g rễ mù u.
- Thực hiện: Sắc chung với 1 thang nước. Uống 3 lần/ngày, mỗi lần 1 thang.
- Bài thuốc chữa chảy máu răng, lợi tụt xuống:
- Chuẩn bị: Rễ mù u và rễ câu kỷ.
- Thực hiện: Sắc lấy nước, ngậm và nhổ nhiều lần trong ngày.
- Bài thuốc giải độc:
- Chuẩn bị: Nhựa mù u hoặc 120 gỗ chẻ nhỏ.
- Thực hiện: Hòa với nước sôi ấm và uống nhiều lần.
- Bài thuốc chữa mụn nhọt, ghẻ lở:
- Chuẩn bị: Hạt mù u giã nhỏ và vôi.
- Thực hiện: Trộn với ít nước đun sôi để làm thành thuốc bôi hoặc trộn với dầu mù u để bôi lên vùng da tổn thương.
Mù u là một dược liệu đa dụng trong chữa bệnh, tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc nào từ mù u, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh gặp rủi ro không mong muốn.
- Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
- facebook.com/BVNTP
- youtube.com/bvntp
Nguồn: https://yeuconthongthai.com.vn
Danh mục: Nấu ăn
