Phân màu đen có nguyên nhân gì? Chuyên gia tư vấn

Hỏi: Chào chuyên gia, trong 3 ngày gần đây, tôi đã đi ngoài phân màu đen. Đây là lần đầu tiên tôi gặp tình trạng này. Xin chuyên gia giải đáp liệu phân màu đen có nguy hiểm không? Liệu tôi có bị mắc bệnh gì không? Xin cảm ơn chuyên gia!

Chúng tôi nhận được câu hỏi từ bạn Vũ Thị Trang (Triệu Sơn – Thanh Hóa) về tình trạng đi ngoài phân màu đen gần đây. Chuyên gia sẽ giải đáp thắc mắc của bạn Trang trong bài viết này.

Bạn đang xem: Phân màu đen có nguyên nhân gì? Chuyên gia tư vấn

1. Màu sắc của phân biểu hiện bệnh gì?

Màu sắc thông thường của phân là vàng nâu do dịch mật kết hợp với thức ăn. Tuy nhiên, đôi khi phân có thể có màu sắc khác như: màu vàng, màu xanh lá, màu trắng, màu đỏ, và thậm chí màu đen.

Sự thay đổi màu sắc này có thể do thức ăn hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng. Điều này không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu phân đen đi kèm với những triệu chứng bất thường khác, đó có thể là biểu hiện của một bệnh lý.

2. Phân màu đen là gì?

Khác với màu sắc thông thường của phân, nhiều trường hợp sẽ đi ngoài phân màu đen với các hình thái khác nhau. Đó có thể là phân màu đen lỏng, phân màu đen cứng, phân màu đen sẫm, phân màu nâu đen và nhiều loại khác.

Một số triệu chứng đi kèm với đi ngoài phân màu đen là đau bụng, thay đổi thói quen đi đại tiện, tiêu chảy, chướng bụng, buồn nôn, nôn, da vàng, ăn không ngon miệng, giảm cân, và nhiều hơn nữa.

3. Nguyên nhân khiến phân màu đen

Phân màu đen có thể do màu sắc của thức ăn, thuốc hoặc chất dinh dưỡng mà bạn sử dụng. Tuy nhiên, đi ngoài phân đen cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý hoặc tình trạng sức khỏe nghiêm trọng đang xảy ra trong cơ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra đi ngoài phân đen:

3.1. Ăn nhiều thực phẩm có màu đen

Một số loại thực phẩm có thể làm cho phân có màu đen khi tiêu hóa. Đó có thể là các loại thực phẩm chứa chất màu tự nhiên như cà phê, chocolate đen, nho đen, việt quất và các loại rau lá màu đậm như cải chíp. Những thực phẩm này có thể làm cho phân có màu sẫm.

Thay đổi màu sắc phân do màu sắc thực phẩm thường không ảnh hưởng đến sức khỏe.

3.2. Uống sắt đi ngoài màu đen

Khi bạn uống viên sắt, một phần sắt sẽ được hấp thụ vào cơ thể, phần còn lại trong đường tiêu hóa sẽ được chuyển hóa thành sản phẩm có màu đen. Điều này thường xảy ra khi bạn uống sắt và gây ra đi ngoài phân màu đen.

3.3. Tác dụng phụ của thuốc

Các thuốc chứa Bismuth (như Pepto Bismol hoặc Kaopectate) trộn với nước bọt và dạ dày có thể làm cho phân hoặc lưỡi có màu đen. Sự thay đổi màu sắc của phân trong trường hợp này là vô hại và sẽ biến mất khi dừng sử dụng thuốc.

3.4. Phân màu đen do mang thai

Việc đi ngoài phân màu đen khi mang thai là một vấn đề đáng quan tâm. Mang thai có thể làm thay đổi quá trình tiêu hóa và khiến màu sắc phân thay đổi. Vì vậy, nếu không có triệu chứng bất thường khác, việc đi ngoài phân màu đen khi mang thai không cần phải lo lắng.

3.5. Phân đen ở trẻ sơ sinh

Xem thêm : Ăn quả na trong 3 tháng đầu mang bầu: Lợi ích và cách ăn đúng

Phân có màu tối như phân đen hoặc phân màu xanh đen ở trẻ sơ sinh được gọi là phân su. Đây là một hiện tượng hoàn toàn bình thường. Phân màu đen ở trẻ em lớn hơn thì có nguyên nhân tương tự như người lớn.

3.6. Phân màu đen là biểu hiện của bệnh lý

Phân màu đen có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý. Khi đi ngoài phân đen như mực và có mùi khó chịu, có thể là do máu chảy trong đường tiêu hóa. Khi một cơ quan tiêu hóa bị tổn thương, máu chảy vào ống tiêu hóa. Nếu lượng máu đủ lớn và thời gian kéo dài, phân sẽ có màu đen.

Ngoài ra, khi có chảy máu từ răng, chảy máu sau khi cắt chiếc amidan, ho ra máu hoặc nuốt máu từ khí quản xuống đường tiêu hóa, máu trong đường tiêu hóa dưới tác động của dịch vị và dịch ruột sẽ khiến hồng cầu biến chất và phân có màu đen.

4. Cảnh báo bệnh lý khi phân có màu đen

Phân có màu đen là dấu hiệu của những bệnh lý liên quan đến chảy máu trong đường tiêu hóa, khi máu tiếp xúc với dịch vị và dịch ruột. Dưới đây là một số bệnh lý cụ thể có thể gây ra đi ngoài phân màu đen:

4.1. Viêm loét dạ dày – tá tràng

Viêm loét dạ dày – tá tràng là một căn bệnh gây tổn thương viêm và loét trên niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu ruột non). Bệnh khá phổ biến với tỷ lệ từ 4 – 6% ở phương Tây và trên 10% ở châu Á, thường gặp ở lứa tuổi từ 30 – 50, và người đàn ông thường nhiều hơn phụ nữ. Viêm loét tá tràng thường gặp nhiều nhất, 3 – 4 lần nhiều hơn viêm loét dạ dày.

Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do nhiễm khuẩn Helicobacter pylori, lạm dụng thuốc giảm đau, stress kéo dài, thói quen ăn uống không điều độ,…

4.2. Viêm loét đại tràng khiến phân có màu đen

Viêm loét đại tràng là tình trạng lớp niêm mạc đại tràng bị viêm nhiễm và tổn thương, khiến niêm mạc sưng đỏ, có thể xuất hiện các vết loét, xuất huyết hoặc hình thành ổ áp xe nhỏ.

Bệnh có triệu chứng chính là đau tức vùng bụng dưới, đại tiện bất thường, phân không thành khuôn, phân đen, phân nhầy có lẫn máu, đầy hơi, chướng bụng, sôi bụng.

Để điều trị viêm loét đại tràng, bạn có thể sử dụng các bài thuốc dân gian nếu tình trạng bệnh nhẹ hoặc theo chỉ định của bác sỹ, có thể sử dụng thuốc tây hoặc phải phẫu thuật nếu tình trạng nghiêm trọng.

4.3. Ung thư trực tràng

Ung thư trực tràng là căn bệnh hay gặp trong ung thư đường tiêu hoá, đứng thứ 2 sau ung thư dạ dày, chiếm 1,4% trong tổng số ung thư và chiếm từ 40% – 66% trong tổng số ung thư trực tràng toàn cầu.

Triệu chứng thường gặp nhất là đi ngoài phân có máu, táo bón xen kẽ với tiêu chảy từng đợt, cảm giác nặng tức ở hậu môn. Để điều trị bệnh, bác sỹ có thể chỉ định phẫu thuật kết hợp với hóa chất hoặc xạ trị.

4.4. Xơ gan làm phân có màu đen

Xơ gan là một bệnh mạn tính của gan, được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo và sự hình thành các khối u nhỏ dẫn đến suy giảm chức năng gan. Các nguyên nhân thường gây ra xơ gan bao gồm: uống và nghiện rượu, viêm gan siêu vi B và C, và gan nhiễm mỡ.

Xuất huyết tiêu hóa là biến chứng nguy hiểm của xơ gan, thường xảy ra ở giai đoạn cuối của bệnh. Triệu chứng điển hình bao gồm:

• Buồn nôn, nôn máu
• Đau thắt vùng thượng vị
• Đại tiện phân đen, phân có mùi khó chịu

4.5. Vỡ giãn tĩnh mạch thực quản

Đây là một tình trạng nguy hiểm. Các tĩnh mạch trong thực quản bị sưng nề và dễ vỡ do áp lực cao. Nguyên nhân thường là do xơ gan hoặc các bệnh gan tiến triển khác. Khi tĩnh mạch bị vỡ, máu sẽ chảy ra ngoài qua miệng hoặc hậu môn, tạo ra phân đen hoặc máu tươi.

4.6. Bệnh trĩ

Xem thêm : Đau bụng khi mang thai: Cảnh báo nguy hiểm tính mạng cả mẹ và con

Bệnh trĩ là một trong những bệnh lành tính ở vùng hậu môn thường gặp nhất. Hơn một nửa dân số mắc bệnh trĩ, thường bắt đầu sau tuổi 30.

Trĩ được miêu tả là những đám tĩnh mạch bị rối loạn của hậu môn trực tràng giãn ra, những đám trĩ này sẽ ngày càng to do máu tĩnh mạch bị tắc nghẽn. Trong tùy thuộc vào vị trí của búi trĩ, người ta chia làm 2 loại: trĩ ngoại và trĩ nội.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ là: người trên 50 tuổi, phụ nữ sau sinh, nhân viên văn phòng, người thường xuyên bị táo bón,…

4.7. Polyp đại tràng

Polyp đại tràng là những u nhỏ, bất thường mọc trên niêm mạc đại tràng. Hầu hết các polyp đại tràng là lành tính, nhưng một số có thể biến chất thành ung thư. Người bệnh có thể không có triệu chứng hoặc có thể có các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, phân có máu,…

Khi polyp bị chảy máu, máu sẽ theo chất thải ra ngoài và tạo ra phân đen hoặc máu tươi.

4.8. Viêm thực quản

Khi niêm mạc thực quản bị viêm do nhiễm trùng, dị ứng, thuốc, rượu, hoặc acid dạ dày trào ngược, người bệnh có thể có các triệu chứng như đau rát thực quản, khó nuốt, ợ chua, ho, máu có thể theo chất thải ra ngoài và tạo ra phân đen hoặc máu tươi.

5. Khi nào nên gặp bác sĩ khi đi ngoài phân đen

Nếu tình trạng phân đen đi kèm với các triệu chứng và yếu tố nguy cơ sau đây, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức:

• Đi ngoài phân đen hơn 2 ngày mà không phải do thực phẩm hoặc thuốc.
• Phân đen có mùi hôi thối, sệt như mực và kéo dài hơn hai tuần. Đây có thể là dấu hiệu của chảy máu trong đường tiêu hóa, do một số bệnh lý nghiêm trọng như viêm loét dạ dày, vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, ung thư thực quản hoặc dạ dày,…
• Phân đen lẫn máu tươi hoặc cục máu đông. Đây có thể là dấu hiệu của tổn thương ở đường tiêu hóa thấp, chẳng hạn như polyp đại tràng, viêm thực quản, bệnh trĩ,…
• Đau bụng, buồn nôn, nôn, da vàng, ăn không ngon miệng, giảm cân,… Đây có thể là các triệu chứng của các bệnh lý tiêu hóa hoặc gan mật, cần được khám và điều trị kịp thời.
• Sốt cao, chóng mặt, đánh trống ngực, nhịp tim nhanh, khó thở,… Đây có thể là các triệu chứng của xuất huyết nội tạng, suy tuần hoàn, thiếu máu, nhiễm trùng,… cần được cấp cứu ngay lập tức.

6. Chẩn đoán và điều trị phân đen

Để chẩn đoán bệnh và điều trị, bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh, thực phẩm đã ăn và thuốc đã dùng gần đây. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu các loại xét nghiệm như xét nghiệm phân, xét nghiệm chức năng gan, siêu âm, chụp CT, chụp MRI, nội soi,…

Sau khi xác định được nguyên nhân chính xác, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp cụ thể. Điều trị có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật đối với những trường hợp nghiêm trọng.

7. Phân đen có nguy hiểm không?

Phân màu đen có thể là dấu hiệu cảnh báo rằng cơ thể đang mắc phải một số bệnh lý. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng. Các biến chứng có thể bao gồm: thiếu máu, xuất huyết và mất nhiều máu gây sốc, ung thư di căn, nhiễm trùng và thậm chí tử vong.

8. Làm gì khi bị đi ngoài phân đen

Để điều trị đi ngoài phân đen, bạn cần tìm ra nguyên nhân gốc rễ và áp dụng các biện pháp phù hợp. Dưới đây là một số cách điều trị đi ngoài phân đen theo từng nguyên nhân:

• Nếu phân có màu đen do ăn uống: bạn không cần phải lo lắng. Đây là hiện tượng bình thường và sẽ biến mất khi bạn ngừng ăn những thực phẩm này.
• Nếu phân có màu đen do sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng: bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc.
• Nếu phân có màu đen do chảy máu trong đường tiêu hóa: bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chảy máu trong đường tiêu hóa có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng.

Bác sĩ có thể kê đơn cho bạn một số loại thuốc để giảm chảy máu và làm lành vết loét. Thêm vào đó, một số thủ thuật như nội soi hoặc phẫu thuật cũng có thể được thực hiện để điều trị các vấn đề liên quan đến chảy máu trong đường tiêu hóa.

9. Phòng tránh đi ngoài phân màu đen

Để tránh đi ngoài phân màu đen, đặc biệt là do bệnh lý, bác sĩ có một số lời khuyên:

• Duy trì chế độ ăn uống khoa học, cung cấp đủ chất dinh dưỡng và giúp cải thiện đường tiêu hóa.
• Ưu tiên ăn nhiều rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ tự nhiên, hạn chế chất béo bão hòa để giảm nguy cơ mắc bệnh đường tiêu hóa.
• Uống đủ nước.
• Hạn chế ăn các loại thức ăn kích thích như ớt, hạt tiêu,…
• Kiêng rượu, bia, thuốc lá vì chúng có thể gây kích ứng niêm mạc thực quản và dạ dày, gây viêm loét dạ dày – tá tràng, ung thư đường tiêu hóa.
• Duy trì thói quen đại tiện đều đặn.
• Nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng.
• Tập thể dục thể thao đều đặn để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh.

Hi vọng bài viết này đã giúp bạn Vũ Thị Trang và những người khác đang gặp phải tình trạng phân màu đen. Để biết thêm thông tin, bạn có thể trò chuyện trực tiếp với bác sỹ.

Nguồn: https://yeuconthongthai.com.vn
Danh mục: Mang thai