Trong quá trình mang thai, sự thích nghi của tuyến giáp là điều cần được chú ý. Để chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp trong thai kỳ, ta cần hiểu rõ về sự thay đổi sinh lý của tuyến giáp và các xét nghiệm chức năng tuyến giáp trong thai kỳ bình thường.
Sinh lý tuyến giáp
Sinh lý tuyến giáp trong thai kỳ có những thay đổi quan trọng. Để đáp ứng nhu cầu chuyển hóa tăng cao trong thai kỳ, tuyến giáp cần phải tăng sản xuất hormone T3 và T4. Những thay đổi chính của sinh lý tuyến giáp trong thai kỳ bao gồm:
Bạn đang xem: Suy giáp trong quá trình mang thai: Tìm hiểu chung
- Tăng nồng độ globulin gắn thyroxine (TBG) trong huyết thanh.
- Kích thích thụ thể thyrotropin (TSH) bởi hormone gonadotropin màng đệm (hCG).
Tăng nồng độ TBG (Globulin gắn thyroxine):
Trong thai kỳ, hormone estrogen kích thích tăng sản xuất TBG. Điều này dẫn đến tăng nồng độ TBG huyết thanh gần gấp đôi, làm giảm sự thanh thải TBG. Để duy trì nồng độ hormone T3 và T4 tự do ổn định trong giai đoạn này, tuyến giáp cần tăng sản xuất T3 và T4. Dẫn đến tăng nồng độ T3 và T4 toàn phần trong huyết thanh, nhưng không tăng nồng độ T3 và T4 tự do (FT3 và FT4). Nồng độ T3 và T4 toàn phần tăng ~50% trong nửa đầu thai kỳ và đạt trạng thái ổn định vào tuần 20. Sau đó, sản xuất hormone giáp trở về bình thường.
hCG và chức năng tuyến giáp
Xem thêm : Thủ tục mang thai hộ: 5 quy định mới nhất
Gonadotropin màng đệm ở người (hCG) là một loại hormone glycoprotein. Trong một thử nghiệm, hCG được chứng minh là có khả năng kích thích tuyến giáp yếu. Nồng độ hCG huyết thanh tăng sau quá trình thụ tinh và đạt đỉnh vào tuần 10 đến 12. Trong giai đoạn này, nồng độ T3, T4 toàn phần trong huyết thanh tăng nhẹ, FT3, FT4 vẫn trong giới hạn bình thường và nồng độ TSH huyết thanh giảm. Một số trường hợp, nồng độ TSH có thể giảm nhẹ hoặc không đáng kể. Những phụ nữ có nồng độ hCG cao (trên 400.000 IU/L) thường có nồng độ TSH giảm. Cũng như những phụ nữ mang đa thai hoặc bị ốm nghén nặng, nồng độ hCG có thể tăng cao.
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp và thai kỳ
Trong trường hợp không có giá trị bình thường cho từng quần thể dân số và ba tháng cụ thể trong quá trình mang thai, ATA khuyến cáo:
- Tuần 7-12: Giới hạn dưới của mức TSH bình thường giảm xuống khoảng 0,4 mU/L và giới hạn trên giảm xuống 0,5 mU/L (tương đương với mức TSH 0,1-4 mU/L).
- Ba tháng giữa và ba tháng cuối: TSH tăng dần trở lại giá trị bình thường.
- Giới hạn trên của nồng độ T4 toàn phần tăng ~5% mỗi tuần, bắt đầu từ tuần thứ 7. Vào khoảng tuần thứ 16, T3 và T4 toàn phần sẽ tăng lên 1,5 lần so với phụ nữ không mang thai (do TBG dư thừa).
Việc xét nghiệm chức năng tuyến giáp trong thai kỳ như sau:
Không mang thai
3 tháng đầu
3 tháng giữa
3 tháng cuối
TSH (mUI/L)
0,3-4,3
0,1-2,5
0,2-3,0
0,3-3,0
TBD (mg/L)
1,3-3,0
1,8-3,2
2,8-4,0
2,6-4,2
FT4 (ng/dL)
0,8-1,7
0,8-1,2
0,6-1,0
0,5-0,8
T4 (µg/dL)
5,4-11,7
6,5-10,1
7,5-10,3
6,3-9,7
FT3 (pg/mL)
2,4-4,2
4,1-4,4
4,0-4,2
-
T3 (ng/dL)
77-135
97-149
117-169
123-162
Chẩn đoán
Chẩn đoán suy giáp nguyên phát ở phụ nữ mang thai dựa trên việc đo nồng độ TSH huyết thanh và so sánh với giới hạn tham chiếu của thai kỳ. Suy giáp lâm sàng được định nghĩa là nồng độ TSH cao và FT4 thấp, trong khi suy giáp dưới lâm sàng được định nghĩa là nồng độ TSH cao và FT4 bình thường.
Biến chứng trong quá trình mang thai
Xem thêm : Phẫu thuật nội soi cứu thành công thai ngoài tử cung ở buồng trứng
Suy giáp có thể gây ra tác động xấu đến thai kỳ, bao gồm suy giáp lâm sàng, suy giáp cận lâm sàng và giảm tiroidin máu của mẹ. Việc điều trị suy giáp sẽ giảm nguy cơ này.
Sàng lọc
Sàng lọc suy giáp trong thai kỳ nên được thực hiện cho những phụ nữ có yếu tố nguy cơ. Sàng lọc có thể được xác định bằng việc đo nồng độ TSH trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Điều trị
Đối với phụ nữ không sử dụng hormone tuyến giáp trước đó, điều trị được chỉ định dựa trên giá trị nồng độ TSH và FT4. Đối với phụ nữ đã sử dụng hormone tuyến giáp trước đó, liều điều trị phụ thuộc vào tình trạng TSH và FT4 trước đó.
Chăm sóc và điều trị suy giáp trong thai kỳ là quan trọng để bảo vệ cả mẹ và sự phát triển của thai nhi. Việc theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh liều hormone tuyến giáp theo chỉ định của bác sĩ là cần thiết để đảm bảo sức khỏe của mẹ và con.
Nguồn: https://yeuconthongthai.com.vn
Danh mục: Mang thai