Nhiễm độc thai nghén khi mang bầu: Những điều cần biết

Những tháng đầu và cuối khi mang bầu là giai đoạn phụ nữ cần lưu ý về hiện tượng nhiễm độc thai nghén (NĐTN). Đây là một tình trạng bệnh lý mà phụ nữ mắc phải trong giai đoạn này. NĐTN gây ra do sự rối loạn của mạch máu trong cơ thể mẹ, bao gồm mạch máu ngoại vi và mạch máu nội tạng như gan, thận, tử cung và não. Tình trạng này khiến mẹ và thai nhi thiếu máu, ảnh hưởng đến sự phát triển của cả hai. Tỷ lệ mắc NĐTN ở Việt Nam là 4-5% so với tổng số phụ nữ mang bầu.

Nhiễm độc thai nghén là gì?

Ốm nghén là dấu hiệu chính cho biết phụ nữ đang mang bầu và hầu như ai cũng trải qua giai đoạn ốm nghén khó chịu và mệt mỏi trong ba tháng đầu thai kỳ. Các triệu chứng gồm buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi, khó thở… Khi các triệu chứng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sức khỏe của mẹ và thai nhi, chúng ta gọi đó là NĐTN.

Mẹ bầu ốm nghén

Biểu hiện của nhiễm độc thai nghén

Triệu chứng của NĐTN có thể khác nhau tùy thuộc vào thời điểm mắc bệnh.

NĐTN 3 tháng đầu thai kỳ:

  • Mệt mỏi, buồn nôn, giảm cân, xanh xao… Tình trạng này thường xuất hiện khi thai mới 4 tuần tuổi và sẽ giảm dần sau 12 tuần. Trong trường hợp NĐTN nặng, mẹ ngoài các triệu chứng trên còn gặp các biểu hiện nôn mửa nhiều, nôn ra mật xanh hoặc mật vàng, mất cảm giác ngon miệng, không ăn được gì và khi ăn vào thì sẽ nôn hết. Mẹ cũng thường giảm cân và yếu đuối. Tình trạng sức khỏe kém của mẹ có thể ảnh hưởng xấu đến thai nhi.

NĐTN 3 tháng cuối thai kỳ:

  • Ở giai đoạn này, triệu chứng trở nên rõ ràng hơn và ảnh hưởng nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể.
  • Phù: Các triệu chứng phù chân, phù trắng và phù mềm thường xuất hiện vào những tháng cuối thai kỳ. Ở những trường hợp nặng, mẹ có thể bị phù ở cả mặt và hai tay.
  • Protein niệu: Xét nghiệm nước tiểu sẽ cho kết quả về mức độ protein niệu cao hơn 0,3g/l.
  • Tăng huyết áp: Huyết áp của mẹ tăng cao, từ 140/90 mmHg trở lên.

Ngoài ra, còn có các triệu chứng khác như nhức đầu ở vùng chẩm trán giống như đội mũ chật, cảm giác như có ruồi bay, lo lắng, bồn chồn, mất ngủ và tiểu ít.

NĐTN nếu không được điều trị tốt có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật và sản giật.

Mẹ bầu mệt mỏi

Nguyên nhân nhiễm độc thai nghén

Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào khẳng định được nguyên nhân chính gây NĐTN. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ sau:

  • Thai phụ trẻ, con số, chửa sinh đôi và trường hợp đa ối có tỷ lệ mắc NĐTN cao hơn. Tỷ lệ mắc bệnh ở phụ nữ sinh con số khoảng 3-10% trong khi con rạ chỉ khoảng 1,4-4%. Mang thai con trai cũng có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn mặc dù chênh lệch không nhiều.
  • Thời tiết lạnh, chuyển mùa, mùa rét ẩm và cao hơn so với mùa nóng ẩm.
  • Mệt mỏi, làm việc quá sức trong thời gian mang thai. Thần kinh căng thẳng, tâm lý sợ thai nghén hoặc mong muốn có con.
  • Thể trạng béo phì, chỉ số BMI > 30.
  • Ăn đồ ăn lạ khi mang thai, dễ gây dị ứng hoặc sử dụng thực phẩm dễ gây dị ứng.
  • Có tiền sử bệnh tim mạch, tăng huyết áp, viêm cầu thận, thai phụ thừa cân, mang thai đôi, nhiều nước ối, bệnh tiểu đường, viêm loét dạ dày, lupus toàn thân hoặc hội chứng kháng phospholipid.
  • Tiền sử mắc NĐTN ở lần mang thai trước, tiền sản giật, sản giật hoặc rau bong non.

Biến chứng nguy hiểm của nhiễm độc thai nghén

  • Tiền sản giật: NĐTN có thể dẫn đến tiền sản giật với các biểu hiện choáng váng, buồn nôn, mắt mờ, protein trong nước tiểu tăng đến 0,5g/l, phù toàn thân…
  • Sản giật: Biến chứng này thường xảy ra ở giai đoạn cuối thai kỳ, trong quá trình chuyển dạ và sau khi sinh. Đây là biến chứng nặng nhất của NĐTN và có tỷ lệ tử vong cao cho cả mẹ và con. Thai phụ có cơn co giật toàn thân mạnh rồi co cứng toàn thân, đầu ưỡn cong ra sau, mắt đảo rồi nhìn ngược lên trên, sau đó chuyển sang trạng thái co giật rung nhanh. Cơn co giật ảnh hưởng đến mặt, tay chân và có thể gây ra sùi bọt mép, ngừng thở, sau đó cơn co giật giảm dần và chuyển sang trạng thái hôn mê. Trong cơn co giật có thể cắn lưỡi gây chảy máu hoặc gặp chấn thương do ngã từ giường xuống đất. Giai đoạn co cơ và thư giãn cơ xen kẽ và có thể kéo dài trong vài phút. Tử vong có thể xuất phát từ suy tim, phù phổi hoặc nhồi máu não.
  • Sản giật trước sinh: Thường xảy ra ở những tháng cuối thai kỳ, sau 30 tuần. Thai nhi thường chết, nếu may mắn được sinh ra, thai nhi thường non tháng.
  • Sản giật trong khi chuyển dạ: Cần phẫu thuật mổ cấp cứu để lấy thai ra.
  • Sản giật sau sinh: Thường xảy ra vài giờ sau khi sinh. Cần chuyển sản phụ đến cơ sở y tế để điều trị.

Tiền sản giật

Tác hại của nhiễm độc thai nghén

  • Đối với thai: NĐTN ảnh hưởng trực tiếp đến cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi. Điều này có thể làm thai nhi bị nhẹ cân và thậm chí gây tử vong hoặc sảy thai nếu không đủ dinh dưỡng.
  • Đối với mẹ: NĐTN nặng có thể gây hôn mê, co giật, cắn lưỡi và khó thở cho mẹ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể gây tử vong cho mẹ.

Một số lưu ý dành cho các bà bầu bị nhiễm độc thai nghén

  • Hạn chế nằm ngửa và thay vào đó nên nằm nghiêng trái để tăng tuần hoàn máu và đảm bảo cung cấp đủ máu cho thai nhi.
  • Giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày.
  • Uống đủ nước, khoảng 2 lít mỗi ngày.
  • Đi khám thai định kỳ và đầy đủ.
  • Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh và cân bằng giữa các nhóm chất.
  • Nếu đã từng mắc NĐTN trước đây, nên thông báo cho bác sỹ để nhận hỗ trợ kịp thời.

Tư thế nằm khi mang bầu

Biện pháp phòng ngừa nhiễm độc thai nghén

  • Nếu bạn mắc các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh thận…, hãy điều trị trước khi có ý định mang bầu để ngăn ngừa các biến chứng.
  • Khám tiền sản trước khi có ý định mang thai.
  • Trong quá trình mang bầu, hãy ăn uống đủ chất và bổ sung các nhóm chất như đạm, vitamin, chất vi lượng, axit folic, sắt…
  • Đi khám thai định kỳ trong giai đoạn đầu mang thai để phát hiện sớm các bất thường.

Khi mang bầu, hãy đăng ký và đi khám thai định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Chữ Thập Xanh. Đây là một cơ sở y tế quản lý toàn diện về thai nghén, với đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm sẽ khám và phát hiện sớm các bất thường để điều trị kịp thời, giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do NĐTN gây ra. Bạn có thể đến địa chỉ số 33, đường Nguyễn Hoàng, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội để được tư vấn và điều trị chuyên sâu.

Avatar of Trịnh Ngọc Linh
Trịnh Ngọc Linh, tác giả đằng sau trang web Yeuconthongthai.com.vn, là người đam mê chia sẻ kiến thức sức khỏe, mẹ và con. Với trái tim yêu thương gia đình, Linh không chỉ là người viết bài mà còn là người mẹ tận tâm.

Related Posts

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? [TƯ VẤN]

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? [TƯ VẤN]

Tiêm phòng trước khi mang thai có ảnh hưởng gì đến quan hệ tình dục? Có nên tiêm phòng trước khi mang thai hay không? Cần lưu…

Ra khí hư màu nâu đen có bất thường không? Nguyên nhân là gì?

Khí hư màu nâu đen: Điều gì khiến nó bất thường và phải chú ý?

Khí hư màu nâu đen là một phần bình thường trong chu kỳ kinh nguyệt và không gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bạn…

Tiểu đường thai kỳ nguy hiểm như thế nào đối với mẹ và bé ?

Tiểu đường thai kỳ: Mối nguy cho mẹ và bé

Theo số liệu thống kê, mỗi 7 phụ nữ mang thai thì có 1 người gặp phải tiểu đường thai kỳ. Bệnh này không chỉ ảnh hưởng…

Thực phẩm ngừa thai – Những điều bạn cần biết

Có nhiều cách để kiểm soát sinh sản cho phụ nữ muốn tránh thai. Thông thường, các phương pháp này chứa hormone tổng hợp để ngăn chặn…

Chứng đau hông khi mang thai: Nguyên nhân và cách điều trị

Chia sẻ cách giảm đau hông khi mang thai

Đau hông khi mang thai là một tình trạng khá phổ biến và có thể gây khó chịu cho các bà bầu. Những nguyên nhân gây ra…

SONG THAI VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý

SONG THAI: Lời khuyên quan trọng cho việc chăm sóc thai kỳ song sinh

Giới thiệu Đón nhận tin vui mang thai song thai là một trạng thái đáng mong chờ, nhưng cũng đồng thời mang đến cho gia đình nhiều…