Mẹ và bé: Cách dạy chữ và số cho trẻ

Nhiều cha mẹ thắc mắc liệu có nên dạy trẻ học chữ và số ở độ tuổi rất nhỏ. Nếu trẻ thể hiện sự hứng thú với chữ và số, liệu có nên tiếp tục dạy hay để trẻ tự nhiên phát triển? Việc học chữ sớm có lợi ích gì cho sự phát triển của trẻ hoặc có ảnh hưởng gì đến phát triển tự nhiên của trẻ?

Mảng phát triển ngôn ngữ và số học của trẻ

Trẻ cần phát triển đồng thời 3 yếu tố sau đây:

1. Phát triển nhận thức và cảm xúc

2. Phát triển trí tuệ

3. Phát triển nhận thức về ngôn ngữ và số

Nếu thiếu bất kỳ yếu tố nào trong 3 yếu tố trên, việc nhận dạng chữ và số chỉ mang tính chất tạm thời và không thể phát triển thành kỹ năng cho bé. Não bộ cần liên kết để tạo ra “điều để nhớ”. Việc lặp lại “điều để nhớ” này nhiều lần sẽ hình thành kỹ năng, và kỹ năng tạo thành trí tuệ.

Ví dụ, không có trẻ nào chỉ nhìn hoặc nghe một lần là biết hình dạng con mèo và từ “MÈO”. Mặc dù bé có thể lặp lại từ mẹ nói, nhưng để đọc ngữ âm từ “MÈO” đòi hỏi các liên kết khác. Những liên kết này bao gồm hình ảnh, màu sắc, cảm giác chạm vào lông mèo (nếu có), thường xuyên nghe mẹ gọi con mèo và nhiều liên kết ngẫu nhiên khác.

Các liên kết này chỉ có thể hình thành khi cảm xúc và trí tuệ hai yếu tố trên kết hợp lại để tạo thành yếu tố ngôn ngữ và số.

Liệu có nên dạy trẻ học chữ, học số sớm?

Với những bằng chứng khoa học hiện tại, tôi chưa tìm thấy câu trả lời thuyết phục về việc có nên hay không. Tôi chỉ có thể trả lời rằng nếu áp dụng, điều đó phải được thực hiện một cách đúng đắn theo nguyên tắc khoa học não bộ, bất kể phương pháp học nào. Nếu không áp dụng đúng nguyên tắc khoa học, thì không nên thực hiện vì sẽ không mang lại lợi ích bền vững cho não bộ. Về những tác hại của việc học chữ và số sớm, tôi chưa thấy bằng chứng cụ thể, nhưng nếu việc dạy này gây áp lực và ảnh hưởng không gian vui chơi của trẻ, nó chắc chắn sẽ không tốt cho trẻ.

Dạy bao nhiêu chữ, số là thích hợp với độ tuổi của trẻ?

Từ 18 tháng – hết 24 tháng:

  • Không quá 200 từ trước 2 tuổi.
  • Ghép 1-2 từ trong 1 câu.
  • Đếm từ 1-10, không quá 20.
  • Phép cộng 1-5.
  • Biết 3-5 màu.

Từ 3-5 tuổi:

  • Không quá 5000 từ trước 5 tuổi.
  • Ghép 2-3 từ trong câu.
  • Biết phân biệt câu hỏi: tại sao, cái gì, bao nhiêu, nơi đâu để diễn tả ý bé muốn làm.
  • Đếm từ 1-20, không quá 100.
  • Phép cộng 1-20, phép trừ 1-10.
  • Không giới hạn số lượng màu sắc, có thể dạy thêm màu sắc kết hợp khi chơi vẽ tranh.

Dạy trẻ học chữ và số như thế nào?

Cha mẹ cần nhớ một số nguyên tắc quan trọng sau:

  1. Buổi học phải là một hoạt động vui chơi, không đơn thuần là lớp học, không giáo điều, không ép buộc. Nếu trẻ muốn nghỉ, hãy cho bé nghỉ ngơi. Nhớ rằng, cảm xúc vui chơi là một trong ba yếu tố làm nên trí tuệ của trẻ.

  2. Không cần phải sử dụng giáo trình đắt tiền. Bạn có thể sử dụng sách để dạy trẻ. Hãy chọn những quyển sách lớn, có hình ảnh màu sắc tương phản, ít chữ và chữ cái to.

  3. Khi chơi cùng trẻ, hãy khuyến khích bé tham gia như chỉ cái này, lật trang sách (khi lật trang, bạn có thể tạo âm thanh để bé thích thú).

  4. Các bài học ngoài trời rất thiết thực. Hãy dẫn trẻ ra công viên và dạy bé về chiếc lá. Điều này tốt hơn việc nhìn chiếc lá thông qua thẻ từ hoặc máy đọc sách.

  5. Không sử dụng các thiết bị điện tử để dạy trẻ trước 3 tuổi. Sau 3 tuổi, bạn nên hạn chế sử dụng các thiết bị mà trẻ có thể dùng cả ngày như TV, điện thoại, iPad.

  6. Hãy biến buổi học chữ thành cuộc chơi ngôn ngữ với bé. Hãy cho bé tham gia vào việc dạy của bạn bằng cách hỏi bé những câu hỏi khi đọc sách. Ví dụ như: “Con có thấy con mèo không?”, bé sẽ trả lời “MEO MEO”. Bạn có thể chỉ vào hình con mèo hoặc hỏi “Mũi của con đâu?” và chỉ vào hình mũi trong sách cùng với mũi bé.

Avatar of Trịnh Ngọc Linh
Trịnh Ngọc Linh, tác giả đằng sau trang web Yeuconthongthai.com.vn, là người đam mê chia sẻ kiến thức sức khỏe, mẹ và con. Với trái tim yêu thương gia đình, Linh không chỉ là người viết bài mà còn là người mẹ tận tâm.

Related Posts

9 Cuốn Sách Dạy Làm Giàu Đáng Đọc Nhất Mọi Thời Đại!

9 Cuốn Sách Dạy Làm Giàu Đáng Đọc Nhất Mọi Thời Đại!

Video sách dạy làm giàu Làm giàu là ước mơ của tất cả mọi người, nhưng không phải ai cũng biết bắt đầu từ đâu và làm…

6 Tuyệt chiêu dạy bé học màu sắc không phải ai cũng biết

6 Tuyệt Chiêu Dạy Trẻ Học Màu Sắc Hiệu Quả

Video dạy bé các màu Dạy trẻ học màu sắc là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các bậc phụ huynh. Tuy nhiên, việc dạy…

Dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi: 9 kỹ năng không thể bỏ qua

Dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi: 9 kỹ năng không thể bỏ qua

Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi được coi là vô cùng quan trọng trong bối cảnh xã hội hiện nay. Kỹ năng sống đóng…

Bảng chữ cái tiếng Việt lớp 1 và cách phát âm cập nhật mới nhất 2023

Bảng chữ cái tiếng Việt lớp 1 và cách phát âm cập nhật mới nhất 2023

Video dạy bé học chữ cái vào lớp 1 Bảng chữ cái tiếng Việt lớp 1 là kiến thức cơ bản mà trẻ nhỏ cần học khi…

9 cách dạy bé tập nói hiệu quả, dễ thực hiện

9 cách giúp bé nói hiệu quả và dễ dàng

Trẻ biết nói là một phần quan trọng trong quá trình phát triển của bé. Để bé có thể phát âm chuẩn và sử dụng từ ngữ…

Cách dạy trẻ kỹ năng chào hỏi lễ phép trong giáo dục lối sống

Cách dạy trẻ kỹ năng chào hỏi lễ phép trong giáo dục lối sống

Video dạy trẻ biết chào hỏi lễ phép Chào hỏi lễ phép là một kỹ năng sống quan trọng cho trẻ. Nếu bố mẹ biết cách dạy…