Mang thai là một khoảng thời gian đầy biến động cho cơ thể phụ nữ, và đặc biệt là hệ thống tĩnh mạch. Có rất nhiều khó khăn mà phụ nữ mang thai phải đối mặt như chuột rút, đau vùng chậu, viêm tĩnh mạch, và phù nề. Phù chân là một hiện tượng bình thường trong thai kỳ, thường xuất hiện vào 3 tháng cuối, khi trọng lượng của thai nhi lớn dần và tạo ra áp lực lên các tĩnh mạch dưới, gây khó khăn trong việc lưu thông máu.
Phù chân gây khó khăn khi di chuyển và sinh hoạt hàng ngày. Đó cũng là một dấu hiệu để bác sĩ quan tâm đến nguy cơ tiền sản giật. Dù đã được thăm khám và loại trừ các nguyên nhân nguy hiểm khác, phù chân vẫn là kết quả của suy tĩnh mạch.
Trong phụ nữ mang thai, đặc biệt là những người mang thai lần đầu, suy tĩnh mạch gây ra cảm giác nặng chân, sưng phù và giãn tĩnh mạch. Điều này có liên quan đến sự gia tăng lượng máu và nồng độ hormone, gấp 100 lần so với bình thường. Hai yếu tố quan trọng gây phù chân:
-
Sự cản trở trong việc máu trở về tim do thai kỳ, đặc biệt là trong những tháng cuối khi trọng lượng của thai nhi tăng lên, tạo áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng chậu, gây khó khăn trong việc lưu thông máu trở về tim.
-
Rối loạn nội tiết tố trong suốt thời gian mang thai cũng gây giãn tĩnh mạch, làm trì hoãn quá trình lưu thông máu và gây sưng phù, ngứa hoặc chuột rút.
Phù chân trong thai kỳ: những biện pháp phòng ngừa
Dù không thể “chữa trị” suy tĩnh mạch, có một số biện pháp phòng ngừa và thay đổi lối sống lành mạnh có thể giúp giảm các triệu chứng phù chân khi mang thai:
Tình huống cần tránh
-
Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu, hãy tạo thời gian cho đôi chân để nghỉ ngơi và thư giãn.
-
Không ngồi vắt chéo chân, vì điều này gây cản trở lưu thông máu.
-
Tránh mặc quần áo quá chật, giày có gót cao hoặc đế phẳng.
-
Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
-
Tránh tăng cân quá mức.
-
Hạn chế ăn thức ăn có nồng độ mặn hoặc cay cao.
-
Uống đủ nước, đặc biệt là nước lúa mạch, vì nó có tác dụng lợi tiểu và giúp giảm sự phù nề ở chân.
-
Khi đi ngủ, hãy gác chân lên gối để giúp lưu thông máu tốt hơn.
-
Tắm nước ấm và ngâm chân khoảng 10-15 phút vào cuối ngày. Bạn cũng có thể dùng nước lạnh để chườm lên chỗ sưng.
Các hoạt động nên thực hiện
-
Tuân thủ một chế độ ăn uống cân bằng và khoa học. Hãy ăn nhiều thực phẩm giàu protein như đậu lăng và các sản phẩm từ sữa. Nên ăn rau xanh như cải bắp, đậu lăng và rau bina. Bên cạnh đó, cần bổ sung các loại trái cây như táo, đu đủ và ổi. Khuyến khích ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin, canxi và kẽm. Nên ăn những thực phẩm giàu vitamin E như rau bina, dầu cây hạnh nhân, khoai lang và hạt hướng dương.
-
Tập thể dục đều đặn, bao gồm các bài tập thở, đi bộ hoặc bơi lội, và thực hiện các động tác mát-xa cho chân như xoay bàn chân. Điều này không chỉ giúp bạn khắc phục tình trạng chân phù mà còn giúp dễ dàng vượt qua quá trình sinh nở sau này.
Điều trị suy tĩnh mạch
Hầu hết các trường hợp suy tĩnh mạch ở phụ nữ mang thai giảm sau khi sinh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, thuốc được sử dụng để tăng cường lực của các tĩnh mạch, như thuốc phlebotomic. Dù được cho là an toàn cho cả mẹ và thai nhi, việc sử dụng thuốc cần phải cẩn trọng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Nếu bạn đang mang thai và gặp phải tình trạng phù chân, hãy áp dụng những biện pháp phòng ngừa và thay đổi lối sống lành mạnh để giảm triệu chứng. Đồng thời, hãy luôn theo dõi sự phát triển của thai nhi và thông báo với bác sĩ về bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Chăm sóc sức khỏe của bạn và thai nhi luôn là ưu tiên hàng đầu.
