Nhiều quốc gia trên thế giới đang đối mặt với nguy cơ mất an ninh lương thực và mất an ninh dinh dưỡng mới trong chế độ ăn uống và chế độ dinh dưỡng. Những tác động từ biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, dịch bệnh như COVID-19 và biến động thị trường đã ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của mọi người. Để đối mặt với những thách thức toàn cầu này, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) đã đưa ra thông điệp cho Ngày Lương thực thế giới năm nay: “Nước là cuộc sống, nước là thức ăn. Không để ai bị bỏ lại phía sau!”.
Hưởng ứng Ngày Lương thực thế giới, Bộ Y tế đã khởi động Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển” từ ngày 16 đến 23 tháng 10 năm 2023. Chủ đề của tuần lễ là “Sử dụng và bảo vệ nước sạch đúng cách để cải thiện dinh dưỡng, sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống”.
An ninh lương thực và dinh dưỡng: Thách thức toàn cầu
Thông tin đăng tải trên nhandan.vn đã cho thấy tình trạng an ninh lương thực và dinh dưỡng trên thế giới đang gặp khó khăn. Có khoảng 2 tỷ người sử dụng nước không an toàn và 2,4 tỷ người sống ở các quốc gia đang đối mặt với tình trạng khan hiếm nước. Tình trạng cạnh tranh và xung đột vì nguồn tài nguyên nước đang gia tăng.
Người dân xã Hùng Đức, Hàm Yên, Tuyên Quang nghe hướng dẫn về cách chế biến bữa ăn đủ chất dinh dưỡng tốt để giúp trẻ phát triển toàn diện.
Thủ tướng chính phủ: Sản xuất tốt hơn, dinh dưỡng tốt hơn, môi trường tốt hơn
Theo Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia Trần Thanh Dương, để đảm bảo an ninh lương thực, chúng ta cần sản xuất thêm lương thực và đa dạng hóa nông sản, đồng thời sử dụng ít nước hơn. Mục tiêu là “sản xuất tốt hơn, dinh dưỡng tốt hơn, môi trường tốt hơn, cuộc sống tốt hơn”. Đồng thời, chúng ta cần lựa chọn thực phẩm địa phương, theo mùa và tươi sống để giảm lãng phí thực phẩm và tìm cách an toàn để tái sử dụng.
Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc cải thiện tình trạng dinh dưỡng và nâng cao sức khỏe của người dân. Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em đã giảm đáng kể và bền vững. Tình hình an ninh lương thực và bữa ăn của người dân cũng đã được cải thiện rõ rệt.
Ưu tiên giảm nghèo và cải thiện dinh dưỡng
Để cải thiện sức khỏe và dinh dưỡng của bà mẹ và trẻ em ở các vùng khó khăn, miền núi, dân tộc thiểu số, Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Mục tiêu của chương trình là duy trì mức giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều từ 1-1,5% mỗi năm.
Hiện nay, cả nước có 1089 xã nghèo, đặc biệt là các xã nghèo thuộc huyện nghèo vùng dân tộc thiểu số. Người nghèo ở các vùng dân tộc thiểu số không chỉ mắc suy dinh dưỡng mà còn thiếu thông tin, thiếu lương thực thực phẩm và những dịch vụ y tế chăm sóc bà mẹ và trẻ em.
Thay đổi cơ cấu khẩu phần ăn: Đảm bảo cân đối
Trong những năm qua, cơ cấu khẩu phần ăn của người Việt đã thay đổi tích cực hơn. Khẩu phần ăn cân đối hơn và gần tiếp cận với nhu cầu khuyến nghị về glucid, protein và lipid. Mặc dù vậy, khẩu phần ăn vẫn chưa đảm bảo cân đối ở nhiều nơi. Vẫn còn khá nhiều đạm động vật và mức tiêu thụ thịt cao. Điều này góp phần gia tăng các bệnh mạn tính liên quan đến dinh dưỡng như thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn mỡ máu.
Khuyến cáo của Bộ Y tế
Hưởng ứng Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển”, Bộ Y tế đã đưa ra một số khuyến cáo:
- Phát triển vườn an chuồng để tạo nguồn thực phẩm sẵn có và an toàn.
- Tổ chức bữa ăn gia đình và bữa ăn học đường đa dạng, cân đối và đủ dinh dưỡng.
- Chăm sóc dinh dưỡng hợp lý trong 1000 ngày đầu đời để trẻ phát triển toàn diện.
- Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc và bảo đảm an toàn trong chế biến và bảo quản.
- Đọc thông tin dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm trước khi mua và sử dụng.
- Sử dụng nước sạch an toàn trong ăn uống và sinh hoạt. Uống đủ nước theo nhu cầu cơ thể.
Đảng Cộng sản Việt Nam đang đưa ra các biện pháp cụ thể để đảm bảo an ninh lương thực và dinh dưỡng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và khan hiếm nước. Chúng ta cần hợp tác và nhận thức vấn đề này để bảo vệ cuộc sống và sức khỏe của mọi người.