Đôi khi, khi nói về chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, chúng ta thường chỉ tập trung vào các chất bột đường, béo và protein. Tuy nhiên, không nên quên đi một nhóm dưỡng chất quan trọng khác, đó là vitamin và khoáng chất. Chúng còn được gọi là các vi chất dinh dưỡng, và mặc dù cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng chúng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng này có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho cơ thể, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ.
4.1. Một số Khoáng Chất Cần Thiết
Sắt
Sắt rất quan trọng trong quá trình tạo hemoglobin, còn được gọi là huyết sắc tố, trong hồng cầu để vận chuyển oxy đến khắp cơ thể. Ngoài ra, sắt còn tham gia vào các quá trình oxy hóa khử. Thiếu máu do thiếu sắt là một vấn đề dinh dưỡng phổ biến và có thể gây nghiêm trọng ở trẻ em và phụ nữ sinh đẻ. Thiếu hụt sắt có thể ảnh hưởng đến năng suất lao động, tăng trưởng và phát triển, cũng như khả năng miễn dịch của cơ thể. Thậm chí, nó có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe sinh sản.
Nguồn cung cấp: Sắt có nhiều trong thịt đỏ, cá và phủ tạng động vật. Ngoài ra, sắt còn có trong các loại đậu và rau lá xanh đậm, nhưng sắt từ nguồn thực vật khó hấp thu hơn so với sắt từ động vật. Để tăng cường hấp thu sắt từ thực phẩm thực vật, cần bổ sung vitamin C.
Canxi và Phospho
Canxi và phospho cần thiết để duy trì hoạt động của cơ thể và để có được hệ xương và răng khỏe mạnh. Ngoài ra, canxi còn tham gia vào nhiều phản ứng sinh hóa khác nhau, bao gồm đông máu, co cơ, dẫn truyền thần kinh và hấp thu vitamin B12, cũng như hoạt động của men tụy trong tiêu hóa mỡ. Chế độ ăn cần cung cấp cân bằng hai khoáng chất này để đảm bảo hấp thu tốt và tránh việc canxi được rút khỏi xương, gây ra hiện tượng còi xương ở trẻ nhỏ.
Nguồn cung cấp: Sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn canxi và phospho rất tốt.
I-ốt
I-ốt là một chất dinh dưỡng quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển bình thường. Nó giúp tuyến giáp hoạt động bình thường, đồng thời có tác dụng phòng ngừa bệnh bướu cổ và chứng thiểu năng trí tuệ. Nếu thai nhi thiếu hụt i-ốt do mẹ thiếu i-ốt, có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng, bao gồm tỷ lệ tử vong cao trước và sau sinh, trẻ sinh ra có thể bị kém thông minh và chậm phát triển.
Nguồn cung cấp: I-ốt có nhiều trong hải sản và các loại thực phẩm trồng trọt trên đất giàu i-ốt. Hiện nay, muối ăn đã được bổ sung i-ốt để đảm bảo cung cấp đủ lượng i-ốt cần thiết cho cơ thể.
4.2. Một số Vitamin Cần Thiết
Vitamin A
Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu cần thiết cho sự xây dựng và duy trì các mô cơ thể khỏe mạnh, đặc biệt là mắt, da, xương, màng tiêu hóa và hô hấp. Nó cũng đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch. Thiếu hụt vitamin A có thể gây ra bệnh khô mắt, gây mù, làm trẻ chậm phát triển, giảm chức năng bảo vệ cơ thể và dễ mắc bệnh nhiễm trùng.
Nguồn cung cấp: Vitamin A có nhiều trong các nguồn dinh dưỡng từ động vật như sữa mẹ, gan, trứng và các sản phẩm từ sữa. Ngoài ra, các loại rau và quả có màu vàng và đỏ (như cà rốt, khoai nghệ, đu đủ, xoài, cà chua, bí đỏ…) cũng chứa nhiều tiền chất vitamin A, khi ăn vào cơ thể sẽ chuyển đổi thành vitamin A.
Dưỡng chất là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta. Để duy trì sức khỏe tốt, hãy đảm bảo cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng và cân bằng giữa các nhóm dưỡng chất quan trọng này.
