Khám sàng lọc và tư vấn trước khi mang thai là bước quan trọng mà mỗi cặp vợ chồng nên thực hiện để hiểu rõ tình trạng sức khỏe của bản thân và chuẩn bị tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ.
Khám sàng lọc trước khi mang thai bao gồm các xét nghiệm nhằm kiểm tra sức khỏe di truyền của cả cha và mẹ trước khi mang thai. Mục đích của việc khám này là:
Xác định sớm các bất thường về sức khỏe của cha mẹ có thể di truyền cho con cái, từ đó ảnh hưởng đến quá trình thụ tinh và phát triển của thai nhi sau này.
Nhận được lời khuyên từ bác sĩ về thời điểm sinh con, phương pháp thụ tinh, chuyển dạ an toàn, giúp bé khỏe mạnh và ngăn ngừa nguy cơ sinh con mắc các dị tật bẩm sinh không rõ nguyên nhân.
Tham khảo ý kiến về chế độ dinh dưỡng và loại thuốc sử dụng để chuẩn bị cơ thể tốt nhất trước khi mang thai và có một thai kỳ khoẻ mạnh.
Các Phương Pháp Khám Sàng Lọc Trước Khi Mang Thai
1. Khám Sàng Lọc Cho Người Chuẩn Bị Làm Mẹ
Khám tổng quát: hỏi về tiền sử sức khỏe của bản thân và gia đình, đo mạch, huyết áp, nghe tim phổi, kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI) và khám tổng quát cơ quan sinh dục.
Khám phụ khoa và siêu âm phụ khoa để phát hiện các yếu tố nguy cơ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai phụ và thai nhi như polyp cổ tử cung, viêm nhiễm đường sinh dục, u xơ tử cung, u nang buồng trứng…
Làm xét nghiệm tổng quát như X-quang phổi, ECG, siêu âm ổ bụng để đánh giá các tạng trong ổ bụng như gan, lách, tụy, thận, tử cung, buồng trứng…
Xét nghiệm máu cơ bản như xét nghiệm huyết học, đông máu, sinh hóa máu và xét nghiệm nước tiểu. Các xét nghiệm nội tiết giúp phát hiện sớm các bất thường của tuyến giáp…
Xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng tới thai kỳ như HIV, giang mai, viêm gan B, rubella, toxoplasma, cytomegalovirus, herpes, lậu, Clamydia…
Đặc biệt, cần thực hiện sàng lọc di truyền nhiễm sắc thể đối với những trường hợp cặp vợ chồng có các yếu tố nguy cơ bao gồm người thân trong gia đình bị vô sinh, sẩy thai, thai lưu; mắc các dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề về tâm thần như chậm phát triển trí não, tâm thần phân liệt, tự kỷ, trầm cảm…; có vấn đề về đường huyết, tăng huyết áp; có người thân bị dị tật hở hàm ếch, chân cong, suy giảm thị lực và khả năng nghe; có người thân mắc hoặc mang gen di truyền các bệnh lý như máu khó đông, tan máu bẩm sinh, u xơ thần kinh…; hoặc phụ nữ dự định mang thai khi đã lớn tuổi.
2. Khám Sàng Lọc Cho Người Chuẩn Bị Làm Cha
Khám tổng quát: hỏi về tiền sử sức khỏe của bản thân và gia đình, đo mạch, huyết áp, nghe tim phổi, kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI) và khám tổng quát cơ quan sinh dục.
Chụp X-quang tim phổi.
Siêu âm bẹn bìu.
Làm các xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm huyết học, đông máu, sinh hóa máu và xét nghiệm nước tiểu.
Xét nghiệm nội tiết.
Xét nghiệm tinh dịch đồ.
Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Sàng lọc một số bất thường nhiễm sắc thể.
Chuẩn Bị Trước Khi Đi Khám Sàng Lọc Trước Khi Mang Thai
Ngay từ khi có ý định sinh em bé, các cặp vợ chồng nên đi khám sàng lọc càng sớm càng tốt. Để có kết quả khám sức khỏe chính xác và thuận tiện cho việc tiêm phòng và sự chủ động trong thai kỳ, nên thực hiện khám sàng lọc trước khi mang thai khoảng 3-6 tháng.
Các công việc cần chuẩn bị gồm:
Giấy tờ khám sức khỏe như giấy tiêm chủng, giấy khám sức khỏe gần nhất để bác sĩ có thể chẩn đoán nhanh chóng và chính xác hơn.
Lịch sử mang thai đối với những phụ nữ đã từng sinh trước đây.
Ghi nhớ tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình để trả lời các câu hỏi của bác sĩ, ví dụ như loại vắc-xin đã tiêm, các bệnh đã mắc, việc phẫu thuật, dị ứng với thành phần nào, lối sống thế nào, chu kỳ kinh nguyệt, có bệnh di truyền nào không…
Chuẩn bị trước những câu hỏi để hỏi ý kiến bác sĩ khi đi khám và xét nghiệm trước khi mang thai.
Nắm rõ về các xét nghiệm cần làm như việc nhịn ăn, nhịn tiểu, thời điểm thăm khám trong chu kỳ kinh nguyệt, kiêng quan hệ tình dục, loại trang phục nên mặc, ngừng sử dụng thuốc đang dùng…
Ngoài ra, hãy đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc về dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt lành mạnh để giúp cơ thể chuẩn bị tốt nhất trước khi mang thai.
Trịnh Ngọc Linh, tác giả đằng sau trang web Yeuconthongthai.com.vn, là người đam mê chia sẻ kiến thức sức khỏe, mẹ và con. Với trái tim yêu thương gia đình, Linh không chỉ là người viết bài mà còn là người mẹ tận tâm.
